نخستین اعضای شورای نگهبان چه کسانی بودند ؟
به گزارش تحکیم نیوز(پایگاه اطلاع رسانی دفتر تحکیم وحدت)؛۳۲ سال پیش، برای نخستین بار اعضای شورای نگهبان با حکم امام خمینی(ره) منصوب شدند. شش عضو فقهای شورای نگهبان را رهبر فقید انقلاب در فاصله کوتاهی قبل از انتخابات نخستین مجلس شورای اسلامی، در نخستین روز اسفند سال ۵۸ معرفی کردند تا پس از تشکیل این مجلس، حقوقدانان شورای نگهبان نیز از سوی مجلس انتخاب شوند.خبر انتصاب شش عضو شورای نگهبان را فرزند امام، حجت الاسلام سیداحمد خمینی به رسانه ها داد و گفت: افراد تعیین شده به جز آقای محمدرضا مهدویکنی که از مجتهدین تهران هستند همگی از مدرسین مجتهد حوزه علمیه قم می باشند و بر قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی نظارت خواهند کرد تا این قوانین هیچگونه مخالفتی با اسلام نداشته باشد.او اسامی این افراد را به این شرح اعلام کرد: «حضرات آیات حاج شیخ عبدالرحیم ربانی شیرازی، حاج شیخ لطف الله صافی، حاج شیخ محمدرضا مهدوی کنی، حاج شیخ غلامرضا رضوانی، حاج شیخ احمد جنتی، حاج شیخ یوسف صانعی».گفتنی است، به دلیل شکل نگرفتن شورای نگهبان تا پیش از انتخابات مجلس اول شورای اسلامی، این انتخابات بدون نظارت این شورا برگزار شد.مختصری از اقدامات تالیفات و مسئولیت های این افراد تا کنون به شرح زیر است:
آیت الله ربانی شیرازی( ۱۳۰۱_۱۳۶۰) :
پیش از انقلاب آیه الله سید نورالدین حسینی – برای مقابله با تجاوزات استعمارگران خارجی و عمال داخلی آنها به حریم اسلام و روحانیت – حزبی به نام “حزب برادران” تاسیس کرده بود. این حزب مرکز تجمع کسانی بود که نمی‌خواستند از کنار جریانات ضد اسلامی – ملی آن روزها، بی تفاوت بگذرند. عبدالرحیم که از قبل بنیانگذار این حزب را می‌شناخت و بارها از مجلس وعظ و دانش او بهره‌مند شده بود به عضویت حزب برادران درآمد و فعالیت‌های سیاسی خود را رسما شروع کرد.آیه الله ربانی از سال ۱۳۴۹ ش با مطرح شدن حکومت اسلامی از ناحیه امام خمینی(ره ) در صدد برآمد تا با سازماندهی روحانیون انقلابی و فرستادن آنها به نقاط مختلف کشور به پرورش کادرهای لازم برای شرکت در یک قیام همگانی و به دست گرفتن پست‌های کلیدی در حکومت آینده بپردازد. طولی نکشید که ثمره این فعالیت‌های فرهنگی – سیاسی به صورت هیئت‌ها، جمعیت‌ها، جلسات، انجمن‌های مختلف اسلامی در سراسر کشور ظاهر شد و حتی برخی از آنها، برای تشکیل حکومت اسلامی دست به اسلحه بردند و با زبان گلوله با رژیم شاه سخن گفتند.
یکی از گروههای فعالی که با آیه الله ربانی در تماس مستقیم بودند و پایگاه مرکزی آنها در شهر نهاوند قرار داشت گروه ابوذر بود. افراد این گروه فعالیت‌های سیاسی – انقلابی خود را تا جایی پیش بردند که در شهر قم – در حین خلع سلاح مامور شهربانی – که منجر به درگیری شد اعضای اصلی گروه دستگیر و هر شش نفر به اعدام محکوم و حکم صادره در ۳۰/۱۱/۱۳۵۲ به اجرا در آمد.در رابطه با گروه ابوذر و دستگیری کادر مرکزی آن؛ منزل آیه الله ربانی در قم به محاصره ساواک قم در آمد و سپس به داخل خانه ایشان هجوم بردند و او را با خشونت تمام دستگیر و در حضور همسر و فرزندانش او را زیر ضربان مشت و لگد و قنداق تفنگ و … به شهربانی بردند.پس از پیروزی انقلاب ایشان با صلاحدید حضرت امام(ره) در تاریخ ۲۴/۵/۱۳۵۸ ابتدا به کردستان و سپس به آذربایجان عزیمت کرد.
تسلط آیه الله ربانی بر فقه شیعه و قانون اساسی که خود یکی از ۶ فقیه شورای نگهبان و یکی از نمایندگان مؤثر مجلس خبرگان تهیه و تدوین قانون اساسی بود که توانست بسیاری از منویات خود را به صورت قانون جلوه‌گر سازد که از جمله آنها رد قانون ملی کردن تجارت خارجی و همچنین رد بند چهارم “بند جیم” قانون اصلاحات ارضی در شهرها بود.مواضع قاطعانه آیه الله ربانی شیرازی دشمنان ایشان را بر آن داشت که وی را مورد تهدید قرار دهند و وقتی صلابت و تهور ایشان را مشاهده کردند دست به ترور او زدند و در تاریخ ۹/۱/۶۰ در راه بازگشت از جهاد سازندگی، برای چندمین بار او را مورد سوء قصد قرار دادند به سوی ایشان تیراندازی کردند که یکی از گلوله‌ها به گردن وی اصابت کرد. که حضرت امام(ره) در تلگرافی خطاب به ایشان اظهار تاسف فرمود.در تاریخ ۱۷/۱۲/۱۳۶۰ که برای شرکت در جلسات شورای نگهبان از شیراز عازم تهران بودند، در بین راه دلیجان و محلات، اتومبیل ایشان پس از ترکیدن لاستیک آن توسط گلوله؟! از جاده منحرف و واژگون شد. هنوز ساعاتی از انتقال ایشان به درمانگاه نگذشته بود که خبر رسید روح پاکش از محنت آباد دنیا پرواز کرد.
آثار تالیفی ایشان
.۱ بنا به پیشنهاد آیه الله العظمی بروجردی مبنی بر تشکیل و تاسیس مکتب فقهی جدیدی – تحت عنوان – “فقه الحدیث” آیه الله ربانی یکی از سه نفر شاگردان ممتاز و قبول شدگان از بین شصت نفر شاگردان برجسته معظم له بود – که در احیاء وسائل الشیعه از طریق تصحیح و تعلیق و چاپ، همت گمارد. ضمن این که در گروه تدوین کتاب “جامع الحدیث” نیز حضور فعال داشت .
.۲ تصحیح و تعلیق بر بحارالانوار
.۳ قضاءالحقوق فی ترجمه الصدوق
.۴حرکت طبیعی از دو دیدگاه
.۵ آثار چاپ نشده
ولایت فقیه، سلاسل الصوفیه، شرح حال علماء و دانشمندان و چند اثر دیگر در فقه و اصول از جمله آثار منتشر نشده از ایشان است .
آیت الله مهدوی کنی(۱۳۱۰):
آیت الله مهدوی کنی پیش از پیروزی انقلاب از سوی حضرت امام (ره) به عضویت شورای انقلاب درآمد و پس از پیروزی نیز عهده‌دار مسؤولیتهای حساس و گوناگونی نظیر سرپرست کمیته انقلاب اسلامی، عضو شورای نگهبان، وزارت کشور در زمان نخست وزیری شهید رجایی و شهید باهنر، نخست وزیری پس از شهادت رجایی و باهنر، عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی، مسئول ستاد رسیدگی به مناطق جنگ زده، عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام، ریاست مرکز رسیدگی به امور مساجد[آشنایی با مسجد]شد.
برخی از مسئولیت‌های کنونی آیت الله مهدوی کنی:
رئیس دانشگاه امام صادق (ع)
عضو مجلس خبرگان رهبری
تولیت مدرسه علمیه مروی تهران؛ از سوی حضرت امام خمینی(ره)
از وی آثاری از جمله؛ نقطه‌های آغاز در اخلاق عملی، اصول و مبانی اقتصاد اسلامی در قرآن، بیست گفتار و شرح دعای افتتاح منتشر شده است.
آیت‌الله مهدوی کنی در سال ۱۳۸۹ با اخذ ۶۳ رأی موافق رسماً به عنوان رئیس مجلس خبرگان رهبری و برای مدت ۲ سال انتخاب شد.
آیت الله غلامرضا رضوانی خمینی (۱۳۰۹_۱۳۹۲):
آیت‌الله رضوانی در نجف اشرف اقامت داشت که قیام امام خمینی(ره) علیه لایحه استکباری انجمن‌های ایالتی و ولایتی آغاز شد. وی به‌رغم جو غیر سیاسی حوزه علمیه نجف، از جمله روحانیانی بود که به حمایت از نهضت اسلامی امام خمینی(ره) برخاست .پس از تبعید امام خمینی(ره)، به ترکیه، آیت الله رضوانی به همراه تعدادی از مجتهدان مبارز حوزه علمیه نجف، برای انتقال ایشان به عراق کوشید. سپس با حضور حضرت امام(ره) در نجف اشرف، آیت الله رضوانی با اینکه خود در آن زمان به تدریس مشغول بود، همراه با حضرات آیات شیخ نصرالله خلخالی، راستی کاشانی، مشکینی و… به حلقه درس امام خمینی(ره) پیوست .در دوران نهضت اسلامی امام خمینی(ره)، آیت الله رضوانی، رابط طلاب انقلابی با معظم له بود. در پی شهادت آیت الله آقا مصطفی خمینی، در پائیز سال ۱۳۵۶ امام خمینی(ره) ،آیت الله رضوانی را همراه با سه تن از علمای بزرگوار به عنوان «وصی» خویش معین کرد و این وصایت تا زمان بازگشت امام خمینی(ره) به میهن اسلامی برقرار بود .در ماههای نخست پیروزی انقلاب اسلامی، آیت‌الله رضوانی به اقامت خویش در نجف اشرف ادامه داد و برای جلب حمایت حوزه علمیه نجف اشرف از انقلاب اسلامی می‌کوشید. تا اینکه با کودتای صدام حسین علیه حسن البکر، رژیم بعثی عراق، بسیاری از شیعیان و علمای مقیم نجف از جمله آیت‌الله رضوانی را از عراق اخراج کرد ..
پس از تصویب و همه پرسی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیت الله رضوانی، از نخستین فقهایی بود که در اول اسفند ۱۳۵۸ با حکم حضرت امام خمینی(ره) به عضویت شورای نگهبان درآمد تا به عنوان فقیهی مبرز برای انطباق مصوبات مجلس شورای اسلامی با شرع مبین اسلام و قانون اساسی و نیز نظارت بر انتخابات در نظام نوپای اسلامی اقدام کند.در پی رحلت عالم ربانی، آیت الله سید احمد خوانساری، که در مسجد سید عزیزالله بازار تهران اقامه نماز جماعت می نمود، امام خمینی (ره) در تاریخ ۷ اسفند ۱۳۶۳ مصادف با ۵ جمادى الثانى ۱۴۰۵، آیت الله رضوانی را طی حکمی به عنوان امام جماعت این مسجد معرفی کردند. اوصافی که حضرت امام در متن این حکم درباره آن مرحوم به کار بردند، قابل توجه و حاکی از میزان اعتماد و اطمینان به وی بود.در تابستان سال ۱۳۶۸ آیت ا… یزدی یکی از فقهای شورای نگهبان با حکم مقام معظم رهبری به ریاست قوه قضائیه منصوب گردید و همزمان آیت ا… رضوانی در تاریخ ۹ شهریور ۱۳۶۸ توسط مقام معظم رهبری به عضویت شورای نگهبان منصوب گردید.آیت الله رضوانی تا زمان حیات، در نهاد مقدس شورای نگهبان به پاسداری از حریم اسلام و قانون اساسی اهتمام داشت تا اینکه در شامگاه ۳۰ فروردین ۱۳۹۲ دعوت حق را لبیک گفت .
آیت الله احمد جنتی (۱۳۰۵) :
آیت الله احمد جنتی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، در سخنرانی‌ها، اجتماعات عمومی و جلسات خصوصی همواره به تبلیغ بر ضد حکومت پهلوی می‌پرداخت و دیگران را به پیروی از راه امام خمینی (ره) دعوت می‌کرد .در درون حوزه، در ملاقات با علما و مراجع، آنها را از آخرین اخبار حرکت انقلابی امام (ره) و مردم با خبر می‌ساخت. او با عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، به برنامه ریزی هماهنگ برای برپایی راهپیمایی‌ها، نوشتن اعلامیه‌ها و ارتباط با دیگر مراکز مرتبط با نهضت امام ـ همانند جامعه روحانیّت مبارز ـ می‌پرداخت و ارتباط خود را با امام (ره) حفظ می‌کرد تا از آخرین فعالیت‌های مبارزاتی در قم، نجف و دیگر شهرها اطلاع پیدا کند.او بارها در قم، رفسنجان و جزیره خارک مورد تهدید و تعقیب رژیم شاه قرارگرفت و چند بار در قم بازداشت شد.
نخستین مسؤولیت وی پس از پیروزی انقلاب، قضاوت در دادگاه‌های انقلاب با حکم امام (ره) بود و در این دوران با همکاری چند تن دیگر به تدوین و اصلاح ساختار قضایی کشور پرداخت. از مسؤولیتهای مهم وی عضویت در شورای نگهبان قانون اساسی، از نخستین روزهای تشکیل این نهاداست .
برخی از مسؤولیتهای احمد جنتی :
دبیری شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی
ریاست سازمان تبلیغات اسلامی
عضویت در شورای نگهبان قانون اساسی
دبیری شورای نگهبان قانون اساسی
امامت جمعه موقت قم، کرمانشاه و تهران
نمایندگی مجلس خبرگان
عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام
عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی
عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی
عضویت در کمیسیون صدا و سیما
آیت الله صافی گلپایگانی(۱۲۹۷_) :
قبل از پیروزی انقلاب اسلامى، حضور در صحنههاى مختلف مبارزه با رژیم ستمشاهى باعث حساسیت ساواک، نسبت به این فقیه آگاه گشت و بالاخره به توقیف یکى از کتب ایشان که حاوى مطالبى در نقد فساد رژیم شاه بود، منجر شد. در همین حال نشر بعضى کتب مهم حضرت آیت اللّه العظمى صافى که در دفاع از تشیع نگاشته بود نیز، در بعضى از کشورهاى عربى ممنوع شد و بدین صورت دولتمردان این کشورها همسو با برخى مزدوران قلم بدست استعمار، نتوانستند خشم خود را از نوشتههاى آگاهى بخش و بیدار کنندهاش، پنهان نمایند.با پیروزى انقلاب اسلامى ایران، ایشان در سال ۱۳۵۸ هـ.ش، به عنوان عضو مجلس خبرگان اوّل، انتخاب و در سال ۱۳۵۹ هـ.ش، از سوى حضرت امام خمینى (قدس سره) به عضویت شوراى نگهبان منصوب شد و هشت سال به عنوان دبیر شوراى نگهبان، منشأ خدمات ارزنده اى به نظام مقدس و مردم عزیز گشت، و در پاسدارى از حریم اسلام و قرآن، لحظه اى تردید به خود راه نداد.
حضرت آیت اللّه العظمى صافى، که حداقل از دو دهه قبل، با وجود داشتن تمامى شرایط مرجعیت، کریمانه از آن گذشته بود، با ارتحال حضرت آیت اللّه العظمى گلپایگانى، قدس سره، در آذر ماه ۱۳۷۲ هـ.ش، بنا به تقاضاهاى مکرّر و اصرار پى در پى علما و مردم، بالاخره تصدى مرجعیت را پذیرفت و اکنون به عنوان یکى از مراجع عمده، و ارکان اصلى حوزه علمیه قم، به شمار مىرود.
این فقیه گرانقدر، علاوه بر موارد مذکور، مطالعات گستردهاى در زمینه ادبیات و تاریخ اسلام و ایران داشته و ضمن آشنایى با قالبهاى گوناگون شعرى، در سرودن شعر نیز مهارت کامل دارند.
این مرجع فرزانه، حتى اکنون نیز با تمامى مشغلههاى موجود، اخبار و مسائل دنیا و بالخصوص جهان اسلام را هر روز با دقت تمام از طریق رسانههاى گروهى دنبال کرده و بنا به اطلاعات وسیع تاریخى – سیاسى، از قدرت تحلیل بالایى در زمینه رویدادهاى منطقهاى، جهانى و دنیاى اسلام برخوردار است و مصداق واقعى «عالِم به زمان» مىباشد.
وی از جمله متفکران و نویسندگان شیعی است که بیش از یک‌صد اثر و ده‌ها نوشتار به زبان‌های فارسی و عربی تألیف کرده است. این مرجع تقلید، در حوزه مباحث امامت و مهدویت از پژوهشگران پرکار شیعی و از پیشکسوتان مهدوی پژوهی است. منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر از آثار معروف ایشان است
آیت الله صانعی ( ۱۳۱۶_):
اغلب مبارزات سیاسی و فعّالیتهای انقلابی آیت الله صانعی در قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، تلاش در ابعاد فرهنگی و تبلیغاتی بوده‌است. این تلاشها از طریق تبلیغ، سخنرانی، حضور در تظاهرات و راهپیمایی‌ها و صدور اعلامیه و بیانیه‌های سیاسی انجام می‌گرفت.بر اساس آنچه در جلد سوم کتاب اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده‌است، نام و امضای یوسف صانعی، در ذیل حدود سی اعلامیه سیاسی و انقلابی به ثبت رسیده‌است که اولین آن، نامه‌ای است که پس از انتقال خمینی از ترکیه به نجف، از سوی علمای قم، خطاب به وی نوشته شده‌است.همچنین آخرین بیانیه‌ای که نام و امضای وی و دیگر همراهان انقلاب در ذیل آن به چشم می‌خورد، اعلامیه‌ای است که در مخالفت با دولت بختیار، در تاریخ ۱۳۵۷/۱/۱۷ صادر شده‌است.شاید مهم‌ترین بیانیه شدیداللحن مبلغان مذهبی در قم در قبل از انقلاب، بیانیه مربوط به «خلع ید شاه از حکومت» است که به تأیید جمعی از فضلا و مدرّسان حوزه علمیه قم رسیده‌است و نام و امضای آیه‌الله صانعی نیز در ذیل آن به چشم می‌خورد.
رهبر کبیر انقلاب اسلامى ایران، در مورّخ ۱/۱۲/۱۳۵۸، در حالى که تنها حدود یک سال از پیروزى انقلاب شکوهمند اسلامى مى گذشت، وظیفه خطیر عضویت در شوراى نگهبان را به ایشان واگذار کرد.آیه الله العظمى صانعى، پس از حدود سه سال تلاش بى وقفه در این مسئولیت خطیر، در مورّخ ۱۹/۱۰/۱۳۶۱ از آن شورا کناره گیرى کرد. در همان تاریخ ۱۹/۱۰/۱۳۶۱، حضرت امام در دیدار با رئیس دیوان عالى کشور و قضات شوراى عالى قضایى و شعب دیوان عالى کشور، بیاناتى ایراد نمودند و در ضمن آن آیت الله صانعی رابه عنوان دادستان کل کشور معرفی نمودندایشان با تلاش بى شائبه و کوشش مستمر در یک دوره چند ساله، سرانجام از سمت خود استعفا دادندالبته ایشان، مسئولیتهاى اجرایى دیگرى نیز داشته اند که بعضى از آنها عبارت اند از: نماینده حضرت امام خمینى(قدس سره) در شوراى عالى بازسازى مناطق جنگى،
عضویت در اولین دوره مجلس خبرگان رهبرى به عنوان نماینده منتخب مردم تهران در انتخابات مورّخ ۱۹/۹/۱۳۶۱ با کسب بیش از دو میلیون رأى. . :
مرجعیت :
یوسف صانعی در اوایل انقلاب در صدا و سیما رساله روح الله خمینی را آموزش می‌داد و پس از کناره گیری از کلیه مناصب حکومتی به قم رفته و درس خارج خود را ادامه داد
کتبى که از ایشان تاکنون چاپ شده، عبارت اند از:
رساله توضیح المسائل،
مناسک حج،
مجمـع المسائل (دو جلد)،
منتخب الأحکام،
استفتائات پزشکى،
مصباح المقلّدین،
احکام بانوان،
کتاب الطلاق. انتهای پیام/
منابع:
http://www.khabaronline.ir/
http://www.hayatname.blogfa.com/
http://www.hamshahrionline.ir/
http://www.hankh.ir
.
